سیریا(شام) ءِ ￵بشارالاسد ءِ ￵بادشاھت ءِ ￵زوال   نبشتہ، حمید بلوچ 

سیریا(شام) ءِ ￵بشارالاسد ءِ ￵بادشاھت ءِ ￵زوال

نبشتہ، حمید بلوچ

راجدپتراں بچار ے داں وڈ وڈیں داستان دیما کیت کہ انچین ملک بوتگ انت بادشاہ بوتگ مزن مزنیں ھاکم بوتگ انت زُورآور بوتگ انت اشاں ھر وھدا ھمے جیڑاِتگ کہ چمّا چہ مستر ءُ مزنتِریں ک٘س نہ اِنت بلے روچے نہ روچے زوال ءَ شُتگ انت۔
اے زوال کجام اوں دروشم ءَ بہ بیت بلے ا٘لم اتکگ ءُ ھاکم بادشاہ ءُ تاقتوراں پروش وارتگ۔
اے نبشتانک چہ محمد ارسلان نامیں مردمے ءِ ￵، ءُ ￶ دگہ لہتیں آرٹیکل، نیوز ءُ پیپراں چہ زرتگ ءُ دُرس ھماھانی تجزیہ انت۔
چوش کہ شام ءِ باںت ءَ گُشنت کہ لہتیں روچ پیسر بشارالاسد کہ شام syria ءِ ھاکم ات چون ءُ چہ پیم پروش دئیگ بوت۔ 7 دسمبر ءَ کہ سیول وار بندات بوتگ ات اشی بابت ءَ بندات ءَ چہ زانگ المی انت۔
شام چہ 1971 ء٘ اسد ءِ ￵ کھول ءِ چیردستی ءُ ￶بوتگ ءُ ￶پیداک اِنت، بشارالاسد ءِ پت ھافظ الاسد 1971 ءَ شام ءِ سرکماش بزان صدر نامینگ بیت، سکیں ترُند تبیں ءُ زُوراکیں مردمے بیت داں 2000 ءَ ￴ بگر حکمران بیت، واجہ ءِ بیرانی ءَ پد بشارالاسد صدر نامینگ بیت ءُ چو وتی پِت ءَ یک Authoritative حکمرانے بیت۔
شام ءِ تہا ھما وھدا جاور ھال دیم پہ نہ گیگی ءَ روانت وھدے عرب انقلابءِ نام ءَ یک جُنزے بِندات بیت اے جُنز 2010 ءَ بندات بیت سَرجیمں عرب مّلکاں وتی سان ءَ ￴ دور دنت ءُ مَزنیں عرب مُلکے اے شورش ءِ دیمپان بیت۔ عرب انقلاب اول سرا چہ چاگردی رسانکدر ءَ بندات کَنگ بیت اشی مول و مراد اش بیت کہ عرب ملکاں بادشاھت ڈکیٹیٹر تبیں حکمرانی انت چریشی ءَ چہ لس مہلوک ءِ وت واجہی بُنکی ھق، سیاسی چاگردی ءُ راجمانی ھق پادمال بنت ما اوں لس مہلوک وتی ملک ءَ یک انچیں ملکے جوڈ بکنیں کہ ھرکس ءَ وتی زند گوازینگ ءُ ھر وڈیں آجوئی بہ رسیت۔ چرے ھکمرانی ءِ ￵ سوب ءَ مئے ملک سیاسی معاشی چاگردی جیڑھانی جنجال ءَ روگ ءَ انت۔
ھمے داب ءَ 2011 ءَ شام ءَ اوں اے جنز بندات بیت۔ شام ءِ آبادی چونہا %70 درسد سُنی انت ءُ %20 درسد شیعہ آلاوی فرقہ انت پدا بشارالاسد چہ شعیہ فرقہ ءَ سیادی داروک بیت ءُ گیشتر دلگوش ھمے بیست درسد شعیہ فرقہ ءِ سرا بیت ۔
ھمے وھدا عرب انقلاب کہ کئیت لس مھلوک چہ بشارالاسد ءَ ￴ دلرنجی درشان کنت، کوکار ءُ جاک کنگ بندات بیت۔ بشارالاسد ءِ ھلاپ ءَ اوگام ءُ جلسہ جلوس بیت گڈا بشارالاسد اے جُنز ءَ یک فرقہ واریت جنگے ءِ نام ءَ دنت کہ سُنی منی ھلاپ ءَ سازش کنگ ءَ اَنت۔ ھر مردمے کہ بشارالاسد ءِ ھلاپ ءَ توار چست کنت آ گرگ ءُ زندانی کنگ بیت یا جَنَگ ءُ کُشگ بیت یا جلاوطن کنگ بیت۔ وتی ھر وڈیں زرواکی آں کارمرز کنت۔ چدو پد شام ءَ یک civil war ئے سر چست کنت بشارلاسد چہ روس ءُ ایران ءَ کمک ءِ لوٹ ءَ کنت روس ءُ ایران پہ شام ءِ ھر وڈیں کمک ءَ تیار بنت ءُ وتی ھر وڈیں کمک ءِ جار ءَ جَن انت۔
روس ءُ ایران وتی پائدگانی بنیات ءَ کمک ءِ جار ءَ جن انت۔ پائدگ کجام انت اے دیمترا گُشگ بنت۔
وھدے اے جاور ھالاں امریکہ گندایت گوں سعودیہ ءَ ھوار اے ھما anti government elements اں کُمک کنگ بندات کنت۔

امریکی ءُ سعودیہ اوں وتی پائدگانی واستہ دومی گروپ ءَ کمک بندات کن انت ۔ پرچہ ءُ چونیا دیما گیشینگ بنت۔۔
وھدے اے جنگ شام ءِ تہا civil war ءِ نام ء٘ بندات بیت ھمے جنگ یک proxy war ءِ نیمگ ءَ تیلانک دیگ بیت کہ ڈنی مزنیں تاگت وتا ھوار کن انت گوں اے جنگ ء٘ روس۔ایران امریکہ ترکی سعودیہ ھوار بنت۔
دوھزار یازدہ بگر داں دوھزار بیست ءَ مزنیں کچے ءَ مردم کُشگ بیت درانڈھ کنگ بنت زندانی کنگ بنت ۔
2016 ء٘ وھدے ٹرمپ ءِ ھکمرانی بیت گڈا ھمے پیسلہ ءَ کنت کہ چہ شام ءَ امریکہ وتی فوج ءَ درکنت 2018 ءَ وتی فوج ءَ چہ شام ءَ در کنگ بندات کنت وھدے 2021 ءَ جون بائیڈن امریکہ ءِ صدر بیت شام ءِ تہا بس 600 امریکی فوجی بنت۔
پدا ایران ءُ سعودیہ ءِ میان ءَ لہتیں جیڑھانی سرا تپاکی بیت ءُ یکے دومی نزیکتر بنت سعودیہ اوں چہ شام ءَ دست کشی ءِ جار ءَ جنت ۔
بشارالاسد روس ءُ ایران ءِ کمک ءَ گوں گیشتر مھکم تِر بیت کہ امریکہ ءُ سعودیہ وتا یک کِر کن انت۔

نوں ما کائیں اے نیمگہ روس ایران امریکہ ءُ سعودیہ پرچا شام ءِ واستہ اینچو مہربان بوتگ انت سُنی گروپ امریکہ ءُ سعودیہ سپورٹ کتگ انت شعیہ گروپ روس ایران ءَ ۔۔۔

روس اے واستہ شام ءِ کمک ءَ ھوار بوتگ گوں کہ روس ءِ میڈیٹیرین سی ءَ روس مزنیں ملٹری بیس اے است کہ آ شام ءِ زمین ءِ تہا انت اے بیس ءِ نام انت( Tartus) Navy base in Tartus sariya
دومی پائدگ ءُ لالچ اش انت کہ دگہ کَش ءُ گور ءِ ملکاں چہ یورپ ءَ گیس پائپ لائن شُت مکنت ۔۔
پرچا کہ 2011 ءَ امریکہ ءِ یک گیس پائپ لائن منصوبہ ئے بیت قطر ترکی گیس پائپ لائن ءِ نام ءَ کہ اے چہ قطر ءَ در کیت شام ءِ تہا چہ گوزیت دیم پہ ترکی ءَ روت پدا چہ ترکی ءَ دیم پہ یورپی ملکاں۔۔ امریکہ ءِ واھگ ھمے بوتگ کہ اے پائپ لائن ءَ چہ پد یورپ چہ روس ءَ گیس مہ زوریت ءُ دومی نیمگ ءَ روس اے گیس پائپ لائن ءِ کاونٹر کنگ ءِ واستہ دگہ منصوبہ ئے ٹئینیت ایران گیس پائپ لائن کہ میڈیٹیرین سی ءَ چہ گوزیت شام ءِ تہا کیت ءُ دیم پہ وتی نیمگا۔
امریکہ پمشکہ سنی گروپ اں کمک کنت سعودیہ سنی ملکے ءُ ھمشاں سپورٹ کنت۔
روس اوں وتی منصوبہ ءِ سوبمندی ءَ وتی شام ءَ سپورٹ کنت شعیہ ریجیم ءَ ۔۔
2017 ءَ شام ءَ دگہ گروپے دیما کیت یک ملٹری گروپے نامے بیت Hayat Tahrir al-Sham (HTS۔۔اے یک سُنی گروپے بیت کہ القاعدہ اشی سپورٹر بیت۔ تجزیہ کنوکانی گشگ انت ترکی اوں بشارالاسد ءِ ھلاپ ءَ سپورٹ ءَ ھوار بیت۔
ھمے گروپ شام ءَ پدا جنگ بندات کن انت بلے پدا اوں بے سوب بنت آ وڈ جنگ ءَ باج برت نہ کن انت۔
وھدے انوں گوستگیں روچاں 7 دسمبر 2024 ءَ پدا اُرش کنگ بندات کنگ بوت اول سرا اے دو شہراں دزگیر کن انت ۔ھلب ءُ دگہ یکے گوں اے شہرانی قبضہ کنگ ءَ بشارالاسد سک نزور ترَ آیت ۔۔۔ پدا Democus بزاں دمشق شہر ءَ ارش کن انت داں ھال سر بیت بشارالاسد چہ ملک ءَ تتکگ ءُ شتگ ملک یلا کُتگ ۔
دیمترا تجزیہ کارانی گشگ انت کہ چشیں مھکمیں فوج کہ داں 2011 ءَ بگر 2024 ءَ جنگ ءَ انت انچو اچانک ءَ گوں 7 دسمبر ءَ باغی جنگولاں چو اینچو سوبمندی رستگ ءُ ملک قصبہ کتگ۔
زانتکار ءُ کواسانی گشگ انت کہ اولی سوب اش انت 2011 ءَ بگر داں 2024 ءَ یک فوجے کہ یکوئی جنگ ءَ انت ۔ جنگ اگاں سست ءُ نزور بوتگ یا زور بوتگ بلے فوجی وتی انرجی ءَ یک وڈا کارمرز کنگ ءَ بوتگ انت کہ کجام وھدا مئے سرا ارش بوت کنت ۔ پمشکہ باغی اں وتا مھکم کتگ پدا بحال کتگ شامی فوجیونی exhauste بوھگ ءِ سوب ءَ اوں جنگولاں شام قبضہ کتگ۔
دومی بشارالاسد ءِ ھما پولیٹیکل ایلیٹ ءَ بگر بیوروکریٹ ڈومیسٹک سپورٹ داں ملٹری ایلیٹ دروساں چہ اے جنگ ءَ اے تباہی ءَ اوں دم برتگ اشاں وتی دست کَشان کتگ وتا یک کِر کنان کتگ پمشکہ بشارالاسد نزور بوتگ ءُ ملک یل کتگ تتکگ۔
سیمی اوں مزنیں ھبرے اے کنگ بوھگ ءَ انت کہ وھدے ٹرمپ پدا اتکگ ایران اوں کمو چہ ٹرمپ ایڈمنسٹریششن ءَ سک تکانسر بوتگ ایران پیسرا چہ میااستمانی بیپار ءِ پابندیانی اماچ انت اگاں نوں ھمے پہمیتگ چد و گیشتر بہ بیت منی جند ءِ survival ءِ واستہ تاوان انت۔
ھما انت ٹرمپ اتکگ ایران گوں امریکہ ءَ یک جوانیں سوفٹ ءُ نرمیں سیادی اے دارگ لوٹگ ءِ وڈا انت۔ ایران چارگ ءَ انت کہ Internally باز جیڑہ پیداک بوتگ است انت اگاں کمو معاشی جیڑہ گیشتر بوھان بہ بنت اوکیں وھدا ھمے دابیں انکلابے اتک کُت کنت ءُ اے شیعہ ھکومت اوں پروش ءِ اماچ بوت کنت۔
چارمی نیمگ ءَ روس گوں یوکرین ءِ جنگ ءَ سک نہ گیگ انت فوج اوں exhausted انت وتی دروسیں انرجی یوکرین ءَ جتگ انت کہ یوکریں ءَ امریکہ ءَ بگر داں یورپی یونین ءِ سپورٹ گون انت دومی پدا روس ءِ سرا میااستمانی مزنیں بندش جَنگ بوتگ ءُ معاشی جیڑہ باز ودی بوھگ ءَ انت ۔ پمشکہ شام ءَ چہ وتا کمو دست کش کتگے۔

چارمی اے ھبر اوں است انت کہ 2019 شام ءِ ھلاپ ءَ امریکہ یک قانودے جوڈ کنت کہ نام انت ئے the Caesar syriya civilian protection act ھمے قانود ءِ ردا شام ءِ سرا مزنیں پابندی اے جنگ بوتگ معاشی جیڑہ اوں باز نہ گیگ بوتگ انت سک باز تکانسری ءِ نیمگہ روگ ءَ بوتگ۔ ۔۔۔
نوں شام ءِ تہا یک civil war ئے پدا بندات بوتگ نوں سرجمیں جنگ جیڑھاں انٹرنیشنل برادری اشانی تہا شوکیں راہے ءِ نشاندھی بکن انت ءُ شام ءِ تہا یک Democratic system ئے پیداک بہ بیت داں جنگ زدگیں شام پدا ساہ بہ زوریت لہس مہلوک وشیں زند ءِ نیمگ ءَ جنزان بکنت۔۔